image

Paryż - stolica Francji - zdjęcia i historia
Celtyckie plemię Paryzjów zasiedliło tereny dzisiejszego Paryża około III w. p.n.e. Kolebką miasta była prawdopodobnie wyspa Île de la Cité na Sekwanie - tam gdzie dziś stoi katedra Notre-Dame. Kiedy rozwijające się się Cesarstwo Rzymskie zaczęło zagrażać plemionom zamieszkującym tereny dzisiejszej Francji wybuchło przeciw niemu powstanie. Paryż przyłączył się do buntu jednak miasto zostało zdobyte, a Rzymianie zbudowali własną siedzibę, która objęła zarówno wyspę Île de la Cité jak i lewy brzeg Sekwany w okolicy, nad którą dziś góruje paryski Panteon.
Wraz ze zmianami religijnymi w samym Cesarstwie nastąpił wzrost zainteresowania chrześcijaństwem w samym Paryżu. Pierwszym biskupem Rzymu był św. Dionizy - ścięty przez Rzymian na wzgórzu Montmartre (z łac. kopiec męczennika).
Dynastia Merowingów i Karolingów
Gdy upada Cesarstwo Rzymskie Zachodnie teren dzisiejszej Francji wraz z Paryżem zostaje podbity przez plemiona Franków. W 506 r. król Chlodwig w Paryżu lokuje stolicę swego państwa. Przez ponad dwa stulecia dynastia Merowingów rządzi, ale i prowadzi wyniszczające dla całego państwa wojny o tron. Gdy do władzy dochodzi nowa dynastia - Karolingów - następuję okres stabilizacji i rozwoju imperium Franków. Niestety cesarz Karol Wielki przenosi stolicę do Akwizgranu co powoduje upadek Paryża. Dzieła zniszczenia dokonują Wikingowie, którzy docierają Sekwaną na swoich łodziach aż do samego miasta.
Dynastia Kapetyngów
Odrodzenie miasta przychodzi za czasów kolejnej dynastii - Kapetyngów. Hugo Kapet - ostatni hrabia Paryża koronuje się na króla, a na stolicę swojego królestwa wybiera Paryż. Wraz z rozwojem państwa następuje i rozwój miasta. W 1163 roku rozpoczyna się budowa katedry Notre-Dame, powstaje Uniwersytet Paryski, połączony później z Sorboną.
Za czasów Ludwika Pobożnego wznoszona jest Bazylika Saint-Denis, w której później pochowano większość królów Francji.
Walezjusze
Gdy w XIV w. skończyła się dynastia Kapetyngów na tron wstępuje Filip VI z dynastii Walezjuszy. Jednak pretensje do tronu zgłosił również król angielski Edward III. Pomiędzy obydwoma krajami doszło do wybuchu wojny, zwanej stuletnią. Dla Paryża jak i dla całej Europy przyszły ciężkie czasy gdy epidemia dżumy zdziesiątkowała mieszkańców. W mieście przez kolejne dziesięciolecia wybuchały bunty niezadowolonych ze swego statutu mieszkańców. W XIV wieku powstała Bastylia - najcięższe paryskie więzienie.
Koniec wojny z Anglią i wyparcie Anglików otworzyło Francji jak i dla Paryżowi nowy rozdział. Nastała epoka renesansu, a wraz z nią nastąpiła przebudowa Luwru.
Burbonowie
Cieniem na historii Paryża z drugiej połowy XVI w. kładzie się Noc świętego Bartłomieja i konflikt pomiędzy katolikami, a protestantami. Wieloletnie oblężenie Paryża przez protestantów kończy przejście na katolicyzm ich przywódcy - Henryka z Nawarry. Tronem Francji zaczynają rządzić Burbonowie.
Henryk IV uczynił Paryż swoją główną rezydencją. Król zasłużył się też dla rozwoju miasta: rozbudował Luwr, dokończył budowę najstarszego dziś istniejącego mostu na Sekwanie mostu Pont Neuf, zbudował najstarszy plac w Paryżu – obecnie Place des Vosges oraz Szpital św. Ludwika. W kolejnych latach prowadzono kolejne kosztowne inwestycje. Dla Marii Medycejskiej zbudowano Pałac Luksemburski, a dla kardynała Richelieu powstał Palais-Royal. Z tego czasu pochodzi również królewski Ogród Botaniczny. Olbrzymie wydatki dworu i rosnące zubożenie szerokich warstw społeczeństwa oraz napięcia pomiędzy książętami, a dworem królewskim stały się przyczyną wybuchających co rusz rebelii.
Ludwik XIV
Gdy po tych wydarzeniach zaczyna samodzielnie rządzić król Ludwik XIV decyduje o powstaniu pod Wersalem wspaniałego pałacu do, którego przenosi się dwór. Jednak w owym czasie Paryż przeżywa swój okres wzrostu - staje się nowoczesnym, częściowo skanalizowanym miastem o oświetlonych ulicach. Powstają liczne manufaktury, w których wiele osób znajduje zatrudnienie. W epoce Ludwika XIV Paryż staje się też wielkim ośrodkiem kultury, zwłaszcza klasycystycznej literatury i teatru. Pod koniec XVIII w. Paryż staje się prawdziwą intelektualną i kulturalna stolicą świata zachodniego. Z tego okresu pochodzi tez początek budowy Panteonu i Place de la Concorde.
Rewolucja Francuska
Mimo tych olbrzymich dokonań i zdawało by się świetlistego okresu - Paryż jak i cała Francja powoli stają się bankrutem. Wyniszczająca wojna z Anglią i olbrzymie wydatki dworu dopełniają reszty. 14 lipca wybucha Rewolucja Francuska. Bastylia będąca symbolem władzy królewskiej zostaje zdobyta. Gorączkowe praca nad konstytucją zostają zakończone w 1791 roku, w tym samym roku podpisuje ją król i od tego czasu Francja staje się monarchią konstytucyjną. Wkrótce jednak napięcia społeczne spowodowały aresztowanie króla i królowej i skazanie ich na śmierć. Nadeszła epoka Robespierre'a i wielkiego terroru.
Napoleon Bonaparte
Sytuacja we Francji zaczęła się zmieniać z chwilą gdy wojska francuskie pod wodza Napoleona Bonaparte zaczęły odnosić zwycięstwa w walce z obcą interwencją. Popularność wodza wyniosła go na sam szczyt władzy i w1804 roku w katedrze Notre-Dame został koronowany na cesarza. Mimo toczących się nadal walk sam Paryż przezywał okres świetności ponieważ zamysłem Napoleona było nawiązać do świetności starożytnego Rzymu – dlatego tez wszędzie toczyły się wielkie inwestycje. Z tego czasu pochodzi m.in. Łuk Triumfalny i kościół św. Magdaleny. Po zakończeniu epoki Napoleońskiej dochodzi do odrodzenia się monarchii konstytucyjnej i na tronie zasiada Ludwik XVIII - brat ściętego króla. Kolejny okres rewolucji zmienił i ten stan rzeczy.
Napoleon III
Gdy w wyniku zamachu stanu na tronie cesarza zasiada Napoleon III następuje wielka przebudowa miasta nadzorowana przez Georgesa Haussmanna - prefekta miasta. Zasadniczym problemem była przebudowa najbiedniejszych dzielnic. Po pierwsze - były one siedliskiem szybko rozprzestrzeniających się chorób, po drugie - gęsta i wąska zabudowa doskonale sprawdzała się w zamieszkach ulicznych do których nie chciano już dopuścić.
Rozpoczęto wówczas poszerzanie ulic, które uzyskały charakter biegnących prosto bulwarów o szerokości dochodzącej nawet do 30 metrów. Powstawały pełne świetności budynki, dworce, kościoły i ogrody. Wszystko to pokazywało ambicje Paryża by stać się stolicą świata.
XX wiek
Początek XX wieku to czas wielkiej powodzi z 1910 roku. Zniszczeniu uległo wówczas wiele tysięcy domów, a woda z Sekwany zalała piwnice Luwru. Cztery lata później Francja jak i cała Europa pogrążyły się w walkach pierwszej wojny światowej. W latach 20-tych powrócił do miasta okres prosperity, a Paryż pełnił wiodąca rolę wśród państw Europy zarówno od strony gospodarczej jak i kulturalnej.
W 1940 roku Paryż został zdobyty przez Niemców. Pięć lat później skończy się okres okupacji niemieckiej i Paryż wyszedł z niego prawie niezniszczony - pomimo zamiaru Hitlera by zrównać go z ziemią.
Po wojnie powstało w Paryżu wiele nowych przedsięwzięć architektonicznych. Za czasów następcy generała de Gaulle'a - Georges'a Pompidou powstał budynek muzeum sztuki współczesnej zwany Centre Georges Pompidou oraz kontrowersyjna wieża Montparnasse.
W kolejnych latach doszło do przebudowy wokół Luwru w wyniku czego powstały słynne szklane piramidy służące jako wejście do muzeum, a najbardziej futurystycznym przedsięwzięciem jest powstanie dzielnicy biznesowo-mieszkalnej - La Défense.
Zdjęcia Paryża © Jarosław Fiderek